Uw browser wordt niet meer ondersteund

Het herstellen van een burn-out kan enkele maanden tot een jaar, of zelfs nog langer, duren. Deze hersteltijd is sterk afhankelijk van hoe lang jij met je klachten blijft doorgaan. Des te eerder je je de signalen oppikt, des te groter de kans dat je een burn-out kan voorkomen. Of in het “slechtste geval” zul je er alsnog sneller van herstellen. Daarom zetten we hier voor jou de 8 meest voorkomende signalen op een rijtje. En we geven je ook nog een makkelijk & praktisch 7 stappenplan mee om tijdig actie te ondernemen en een burn-out te voorkomen.

Een zorgwekkende stijging van het aantal burn-outs! Het is niet onbegrijpelijk dat het aantal burn-outs blijft stijgen. We draaien met z’n allen steeds sneller mee in het grote hamsterwiel. We staan meer en meer onder werkdruk, financiële stress, en andere uiteenlopende stressfactoren zoals persoonlijke verplichtingen, social media, te weinig slapen en een tekort aan ontspanning en beweging.

Het aantal burn-outs in ons land is de afgelopen jaren sterk gestegen! Tussen 2016 en 2021 steeg het aantal mensen in langdurige arbeidsongeschiktheid door een burn-out met 30,97%.

En dat is uiteraard geen goed nieuws. Een burn-out kan leiden tot ernstige gevolgen voor je gezondheid en levenskwaliteit, zoals een grotere kans op depressie! Er is echter ook goed nieuws. Door de alarmsignalen van een burn-out tijdig te herkennen en actie te ondernemen is het in vele gevallen mogelijk om een ernstige burn-out te voorkomen.

De 8 meest voorkomende signalen van een burn-out
Een burn-out voorkomen is veel eenvoudiger dan het herstellen ervan, wanneer het kwaad al geschied is. Wacht dus vooral niet tot het te laat is. Zodra je een of meerdere van deze 8 signalen herkent, ga je best preventief aan de slag om een burn-out te voorkomen en tegelijkertijd ook je algehele levenskwaliteit te verbeteren!

1. Aanhoudende vermoeidheid
   Het meest opvallende signaal is diepe en langdurige vermoeidheid. Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat je chronische stress ervaart. Hierdoor put je mentaal en fysiek helemaal uit. Stress zorgt voor een groter verbruik van voedingsstoffen zoals bijvoorbeeld magnesium. Hierdoor stapelen de fysieke klachten zich langzaam maar zeker op.

2. Slaapproblemen
   Je hebt steeds meer moeite om in slaap te vallen, te blijven slapen of je wordt niet uitgerust wakker. Hierdoor neemt de vermoeidheid alleen nog maar toe en word je nog prikkelbaarder. Het is een vicieuze cirkel die je zo snel mogelijk wil doorbreken!

3. Andere fysieke symptomen
   Je ervaart lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, spijsverteringsproblemen of spierpijn zonder aanwijsbare medische oorzaak.

4. Verminderde prestaties
   Omwille van de stress en het gebrek aan energie, krijg je concentratieproblemen en slaag je er niet in om de werkprestaties te leveren die vroeger voor jou normaal waren.

5. Emotionele uitputting
   Je voelt je neerslachtig en snel geïrriteerd, gefrustreerd of zelfs cynisch over je werk of andere verantwoordelijkheden. Dat uit zich ook in de relatie tot anderen.

6. Sociale terugtrekking
   Omwille van de emotionele uitputting trek je je terug uit sociale activiteiten en verlies je interesse in de omgang met anderen. Hoewel rusten en “me-time” belangrijk is, is sociaal isolement juist een risicofactor voor nog meer zwaarmoedige gevoelens.

7. Demotivatie
   Je voelt je ontevreden over je werk of andere verantwoordelijkheden en mist de voldoening die je eerder had. Dit uit zich in demotivatie en moedeloosheid. Een extra reden om zelf aan de alarmbel te trekken, vooraleer je een uitbrander krijgt van je baas.

8. Onvermogen om te ontspannen
   Zelfs wanneer je tijd hebt om te ontspannen, kun je niet tot rust komen en blijf je bezorgd of gespannen. Dit is wederom een factor die zorgt voor een negatieve spiraal van stress, slecht slapen en toenemende klachten.

Jouw 7 stappenplan om een burn-out te voorkomen!

Om een burn-out zoveel mogelijk te voorkomen, kun je de volgende stappen nemen.

1. Herken tijdig de signalen
   Wees bewust van de signalen van een burn-out en wacht niet tot het te laat is. Zelfs al zijn de signalen nog niet “ernstig”, dan kun je ze nog aangrijpen om je levenskwaliteit te verbeteren. Snel ingrijpen is immers niet alleen de beste tip om een burn-out te voorkomen, maar ook om jezelf persoonlijk te ontwikkelen en je tevredenheid en voldoening in je werk, relatie en andere aspecten van je leven te optimaliseren.

2. Praat erover
   Gedeelde smart is halve smart! Deel je gevoelens en stress met vrienden, familie of een professionele therapeut. Het delen van je last kan al een eerste opluchting bieden. En een ander persoon dan jezelf zal je ook een helderder beeld geven over je situatie. Misschien blijkt bij de dokter wel dat je een tekort hebt aan een bepaalde vitamine, of ontdek je dat je gewoon meer qualitytime nodig hebt met je partner.

3. Stel grenzen
   Een kleine portie stress kan absoluut geen kwaad en is soms zelfs nodig om bijvoorbeeld een deadline te halen. Een burn-out ontstaat echter door een disbalans en dus een teveel aan (ongezonde) stress. Leer om grenzen te stellen in je werk en je persoonlijke leven. Zeg op tijd nee als je overbelast dreigt te raken.

4. Ontdek je rem en je gaspedaal
   Je zenuwstelsel kent twee grote schakels of pedalen. Het sympathische zenuwstelsel (fight or flight) wordt ingezet bij stress en zorgt voor een hogere hartslag en bloeddruk, meer bloed naar de spieren en hoge alertheid. Het parasympathische zenuwstelsel (rest and digest) wordt ingeschakeld wanneer we in rust zijn. Het zorgt onder andere voor een goede spijsvertering en het herstel van fysieke en mentale stress.
   Op de gas duwen kunnen we meestal makkelijk. Diep ontspannen daarentegen lijkt vaak heel wat lastiger. Op lange termijn zorgt dit voor zware uitputting, wat een burn-out in de hand kan werken. Met behulp van bijvoorbeeld een hartslagvariatiemeting of de omegawavemeting kan je nagaan of je nog wel in staat bent om echt diep te ontspannen. En met eenvoudige stressmanagementtechnieken zoals meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen kun je weer leren om je parasympathische zenuwstelsel aan te spreken.

5. Zet jezelf op de eerste plaats
   Prioriteer je eigen fysieke en mentale gezondheid. Eet gezond, slaap voldoende en neem regelmatig tijd voor ontspanning. Zet jezelf wat vaker op de eerste plaats. Dat is allesbehalve egoïstisch. Hoe beter je voor jezelf zorgt, hoe beter je ook voor de ander kan zorgen! Geef dit ook aan, aan je partner of vrienden. Hierdoor zullen ze je beter begrijpen en je de ruimte en steun bieden die je nodig hebt.

6. Plan regelmatig diepe rust in
   Neem dagelijks voldoende pauzes, en plan vakanties en rustdagen in om op te laden en afstand te nemen van dagelijkse stressoren. Probeer grote druktes en sociale media zoveel mogelijk te vermijden. Ga bijvoorbeeld de natuur in voor een relaxte wandeling, sluit aan bij een mannen- of vrouwencirkel of herstart met een oude ontspannende hobby zoals tekenen. Doe vooral wat werkt voor JOU!

7. Vraag tijdig om hulp
   Als je merkt dat je moeite hebt om het alleen op te lossen, en dat is volkomen begrijpelijk, zoek dan professionele hulp bij een counselor of therapeut. Soms liggen er immers diepere oorzaken aan de basis, waarvan jij je totaal niet bewust bent. Een ervaren therapeut zal ook meer inzicht hebben in welke aanpak het beste past bij jouw specifieke situatie.

Conclusie
De gevolgen van een burn-out zijn niet min! Daarom is het belangrijk maximaal in te zetten op preventie!! Voor onze wagen vinden we het volkomen normaal om minstens jaarlijks te investeren in een degelijk onderhoud. Maar wat betreft onze gezondheid leven we helaas nog in een klimaat van ziektezorg in plaats van gezondheidszorg. Voor je lichaam zijn er echter niet zomaar vervangstukken beschikbaar. Neem je gezondheid dus niet voor zomaar voor lief, en durf sneller in te zetten op preventieve zelfzorg.
Geef jezelf de aandacht en liefde die je verdient en vraag vooral tijdig om hulp. Een ervaren coach kan je veel efficiëntere hulp bieden. Alle succesvolle ondernemers en (top)sporters kennen de kracht van coaching! En ook jij hebt recht om jouw potentieel ten volle te benutten. Zeg nu zelf, zet je liever in op het ontwikkelen van je talenten met coaching, of wacht je tot het te laat is en je bij de dokter/psycholoog de rekening gepresenteerd krijgt?

Als je signalen van een burn-out herkent, wees dan zeker niet teleurgesteld omdat dit je “overkomt”. Maar grijp de signalen als een geschenk en kans om een deel van je leven over een andere boeg te gooien en het pad vrij te maken naar meer veerkracht, levensenergie, voldoening en geluk.

¹ "Hoeveel langdurige burn-outs en depressies? Hoeveel kost ... - INAMI." https://www.riziv.fgov.be/nl/statistieken/uitkeringen/Paginas/langdurige-arbeidsongeschiktheid-burnout-depressie.aspx. Accessed 9 Nov. 2023.
² "Burn-out - Gezondheid en wetenschap." https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/burn-out. Accessed 9 Nov. 2023.